Flört Şiddeti
Bir sorunu çözmek için önce o şeyin ne olduğunu bilmek ve onu fark etmek gerekir. Günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkan flört şiddeti de tanımamız gereken bir kavramdır. Çünkü farkında olarak ya da olmayarak şiddete maruz kalan ve/veya şiddeti uygulayan kişi olabiliriz. Bu yazıda sizlere yol gösterici olması açısından flört şiddetinin nasıl tanınabileceğini ve böyle bir durumla karşılaşıldığında neler yapılabileceğine yer verilmiştir.
Flört şiddeti, sevgililik ilişkisi içinde bir partnerin diğer partnere karşı fiziksel, cinsel, psikolojik, sosyal ve dijital şiddet içeren davranışlarda bulunmasıdır. Şiddet uygulayan partner, gücünü kullanarak diğer partnerin üzerinde egemenlik kurmak ve onu kontrol etmek ister. İlişkinin; kısa veya uzun vadeli, cinsel veya romantik, bitmiş veya hala devam ediyor olması flört şiddeti için bir kriter değildir. Bunların hepsi flört şiddeti olarak nitelendirilebilir.
Bazen şiddetin varlığını kabul etmesek de bu durum gerçeği ortadan kaldırmaz. Birçok birey flört şiddetine maruz kaldığını ya da partnerini maruz bıraktığının farkında bile olmaz. Bunun ilişkilerinde olması gereken doğal bir durum olduğunu ve aşkın böyle yaşandığını düşünebilir. Şiddete maruz kalan kişi partnerinin onu sahiplendiğini, onu çok sevdiği için bu davranışlarda bulunduğunu düşündüğü için veya “belki şu sıralar zor bir dönemden geçiyor ondan böyle yapıyor, normalde böyle değildi” gibi düşünceler taşıdığı için şiddet karşısında sessiz kalmaktadır. Oysaki şiddetin artarak devam etme eğilimi çok yüksektir. Bu nedenle sağlıklı, mutlu ve güvenli bir ilişki için partnerinizin size nasıl davrandığını, size nasıl hissettirdiğini takip etmek ilişkideki tehlike sinyallerini erken fark etmek ve gerektiğinde yardım almak açısından önemlidir.
Buraya kadar flört şiddetinin tanımı ve özelliklerinden bahsettik. Şimdi ise flört şiddetinin türlerini inceleyeceğiz.
- Fiziksel Şiddet
Ortaya çıkış biçimine bakılarak şiddet türleri arasında en kolay adı konulabilen ve tepki geliştirilebilen türdür. Partnere şaka yollu ya da bir tartışma esnasında kasti olarak tokat atma, saçını çekme, ısırma, itme, sarsma, yumruk atma, tekmeleme, bir şey fırlatma gibi fiziksel olarak zarar verici davranışlarda bulunulmasıyla ortaya çıkar. Hafiften ağıra tüm bu zarar verici davranışlar fiziksel şiddettir.
- Cinsel Şiddet
Cinsel birliktelik ve yakınlık için partnerin zorlanmasıdır. İki tarafın rızası dışında sınırların ihlal edildiği her durum cinsel şiddeti barındırır. Partneriniz ‘hayır’ cevabını kabul etmiyorsa istemediğiniz halde sizi öpmek istiyor veya dokunmaya çalışıyorsa bu cinsel şiddettir. Bunların dışında bilinciniz yerinde değilken (ilaç, alkol ya da madde etkisi altındayken) sizinle cinsel birliktelik yaşaması, korunma yöntemlerinden herhangi birini kullanmanıza izin vermemesi ya da kendisinin kullanmaması, partnerinizin vücudunuza istemediğiniz şekilde dokunması veya fiziksel temas olmadan sözel olarak taciz etmesi, pornografik görüntüler izlemeye zorlaması, sizden izin almadan çıplak veya cinsel içerikli görüntülerinizi çekip bunları yayması veya yaymakla tehdit etmesi de cinsel şiddettir.
- Psikolojik/Duygusal Şiddet
Partnerlerden birinin diğeri üzerinde korku uyandıracak, kendine olan güven ve saygısını zedeleyecek biçimde konuşması ve davranmasıdır. Bağırma, azarlama, tehdit etme, iftira-hakaret veya küfür etme, başkalarının yanında küçük düşürme, aşağılama, yıkıcı biçimde eleştirme gibi davranışlar psikolojik şiddet örnekleridir. Bunların yanı sıra partnerinizin ne yapması, nasıl davranması ve nasıl giyinmesi gerektiği konusunda karar verici olmak da yine psikolojik şiddet davranışlarıdır.
- Sosyal Şiddet
Partnerlerden birinin diğerinin sosyal ilişkilerini kısıtlaması, kontrol etmesi ve sosyal çevresinden soyutlanmasına ve yalnızlaşmasına neden olacak şekilde davranması olarak tanımlayabiliriz. Partnerinin ailen veya arkadaşlarınla görüşmene izin vermemesi, kimlerle arkadaş olduğuna karışması seni sevdiğini gerekçe göstererek kimlerle ve ne kadar süre görüşeceğini kontrol etmesi, arkadaşlarına zaman ayırdığında onu ihmal ettiğini söyleyerek devamlı seni suçlaması sosyal şiddet içeren davranışlardır.
- Dijital Şiddet
Partnerin teknolojik araçları birlikte olduğu kişiyi kontrol etmek ve tehdit etmek için kullanmasıdır. Partnerinin senin sosyal medya hesaplarının şifrelerini istemesi, bu hesapların kontrol edilmesi, sosyal medyada kimlerle arkadaş olacağına karar vermesi, fotoğrafa veya video paylaşımlarına müdahale edilmesi ile telefon, eşya ve bilgisayarın karıştırılması dijital şiddet davranışlarıdır. Ayrıca sürekli aramak, mesaj atmak ve hızlı cevap beklemek de dijital şiddettir.
- Israrlı Takip (Stalk)
Ayrılmış olunan veya hala birlikte olunan partnerin, diğerini sürekli izlemesi ve takip etmesidir. Bu takip davranışlarıyla kişi partner üzerinde korku uyandırmayı, gözdağı vermeyi ve güvencesiz hissettirmeyi hedefler. Habersiz eski partnerin evine ya da okuluna gitmek, sürekli hediye veya çiçek almak/göndermek, arkadaşları ile iletişimde olmaya çalışmak ve sürekli bilgi almaya çalışmak, partnerin eşyalarına zarar vermek ısrarlı takip davranışlarına örnektir
İlişkiniz Güvenli Değilse ve Şiddet İçeriyorsa Ne Yapmalısınız?
Güvenli ilişkiler, partnerlerin ilişkiye dair kararları ortak aldıkları, birbirlerinin gelişimlerini desteklediği, duygularını ve düşüncelerini birbirlerine açıkça ifade edebildikleri ilişkilerdir. Güvensiz ilişkiler ise partnerlerin birbirlerine duygu ve düşüncelerini ifade etmekten çekindiği, karar alma sürecinde bir partnerin diğerini ya da partnerlerin birbirlerini zorladığı ilişkilerdir. Güvensiz ve şiddet içeren bir ilişki içindeyseniz aşağıdaki öneriler size yardımcı olması amacıyla sıralanmıştır.
- İlk olarak yukarıda yer verilen şiddet türlerini küçümsememeniz ve her birini dikkate almanız gerekmektedir. Ayrıca şiddetin sizinle ve davranışlarınızla ilgili olmadığını, bir diğer ifadeyle sizin yaptıklarınız, karakteriniz, davranışlarınız vb. hiçbir şeyin şiddetin haklı gerekçesi olamayacağını bilmeniz çok önemli. Bu farkındalık sağlandığı zaman şiddet ile etkin bir şekilde baş edebilirsiniz.
- Yakın çevrenizle veya güvendiğiniz birine /birilerine durumu anlatmak ve destek almak önemli bir adımdır. Bu sayede kendinizi daha dayanıklı ve güçlü hissedebilir ve alternatif çözüm yolları bulma konusunda daha emin adımlar atabilirsiniz.
- Fiziksel şiddete maruz kalırsanız vakit kaybetmeden 112 Acil Çağrı Merkezinden, Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Alo 183 Sosyal Destek Hattından ya da Mor Çatı gibi dayanışma merkezlerinden destek alabilirsiniz.
- Partnerinizle konuşarak, yaşadığınız durumun (ör. Psikolojik şiddet) flört şiddetinin bir türü olduğunu ve bunu ilişkinizde istemediğinizi belirttiğinizde, size bu davranışını değiştirmek istediğini ancak nasıl yapacağını bilmediğini söylüyorsa ve yardım almaya istekli ise ruh sağlığı alanında uzman kişilerden destek alabilirsiniz.
- İlişkinizde partnerinizin değişmeyeceğini ve şiddet davranışlarını sonlandırmayacağını gösteren işaretler varsa bu durumda sizin için güvenli olan bu ilişkiyi sonlandırmanızdır.
- Bir ilişkiye son vermek ve hayatta yeni bir pencere açmak elbette bazı zorlukları da beraberinde getirmektedir. Pek çok kişi böyle zamanlarda profesyonel bir yardıma ihtiyaç duyar. Siz de böyle bir yardıma ihtiyaç duyuyorsanız PDREM’e ya da bir sağlık kuruluşuna başvurarak bir ruh sağlığı uzmanından profesyonel destek alabilirsiniz.
Unutmayınız ki haklı bir şiddet yoktur!